TUSHDA
TUSHDA
TUSHDA Ozod kishilarning tushi qullarning tushlariga nisbatan afzaldir, chunki Haq subhonahu va taolo ular uchun qullarga nisbatan sharaf va nasab ato qilgandir.
Olimlar tushining afzalligi shundaki, Haq subhonahu va taolo ularni izzagliroq qilib, xalqni to’g’ri yo’lga yo’llash, yaxshi ishga va toatga rag’bat qildirish uchun tavfiq ato etgan.
Erkaklar tushi ayollarga nisbatan afzaldir, chunki Haq subhonahu va taolo ularni bir necha narsa bilan ayollarga nisbatan afzal qilgan. Sabr, himmat, fikr, shijoat, sahovat, ulug’lik va hasham erkaklar jinsiga (ko’proq) berilgani aqlga oydindir. Ayollarning tushi banda (qul) larning tushiga yaqindir.
Solih (yaxshi) kishilarning tushi fosiq kishilarning tushiga nisbatan afzaldir. Chunki solih kishilarning tushi toatga moyil bo’lib, ma’siyat (gunoh)dan uzoq hisoblanadi. Kofirlarnikiga o’xshab, fosiqlarning tushi ham qiyomat kuni o’zlariga hujjat bo’ladi. Chunki fosiqlarning gunoh ishlari o’zlariga hujjat bo’ladi. Chunki fosiqlar gunoh ishalrni qilishda botir bo’ladilar.
Badavlat kishilarning tushi kambag’allarning tushiga nisbatan afzaldir, chunki davlatli kishi zakot va sadaqa berib turadi, haj qiladi. Rasululloh sollallohu alayhi va olihi va ashobihi vasallam: «Beruvchi qo’l oluvchi qo’ldan yaxshidir», deb aytganlar. Bir guruh ta’birchilarning aytishlaricha, kambag’al kishilar ko’rgan tushning asli yo’q, chunki kambag’al kishilarnig yuragi bola-chaqa va ro’zg’or tashvishi bilan har doim parishon bo’ladi, kambag’al kishi rost tush ko’rsa, bu tush ta’siri kech paydo bo’ladi, yomon tush ko’rsa, ta’siri tez yuz beradi. Badavlat kishilarning tushi buning aksidir.
Balog’atga etganlarning tushi e’tiborlidir, chunki ularda shahvat g’olib bo’ladi. Balog’atga etmaganlarda esa adab va aql kam bo’ladi. Ba’zi ta’brchilarning aytishlaricha, balog’atga etmagan bolalarning tushlari yaxshi bo’lsa, bu yaxshi tush ta’siri ota-onaga bo’ladi, yomonligidan ham zarar etadi. Balog’atga ot
magan bolalar haqida ikki fikr bor. Birinchi fikr shundayki, ularning tushlari rost va to’g’ri bo’ladi, xukmi esa yuz beradi, chunki bolalarning yuragi sof bo’ladi, ma’siyat va dunyo shug’lidan forig’ bo’ladi. Boshqa fikr shundayki, bolalarda aqlu tamiz yo’qligi uchun tushi to’g’ri emas.